PNT-01 sprawozdanie o działalności badawczej i rozwojowej za 2024 r.

Szacowany czas czytania: 7-8 minut

Kluczowe wnioski:

• Formularz GUS PNT-01 to roczne podsumowanie statystyczne dotyczące prac badawczo-rozwojowych.
• Obowiązek złożenia formularza spoczywa na firmach, uczelniach i instytucjach prowadzących działalność B+R.
• Termin złożenia sprawozdania mija 31 marca 2025 roku.
• Niezłożenie sprawozdania lub podanie nieprawdziwych danych grozi karą grzywny.

Spis treści:

1. Czym jest sprawozdanie GUS PNT-01 za 2024 rok?
2. Kto ma obowiązek złożyć formularz PNT-01?
3. Jakie dane należy zaraportować w PNT-01?
   1. Nakłady finansowe na działalność B+R
   2. Zasoby ludzkie zaangażowane w B+R
   3. Informacje o aparaturze badawczej
4. Jaki jest termin i sposób złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024?
   1. Procedura składania przez Portal Sprawozdawczy GUS
   2. Przesłanie danych do NCBR
5. Jakie są podstawy prawne obowiązku sprawozdawczego PNT-01?
6. Dlaczego zbieranie danych przez PNT-01 jest istotne?
7. Jakie konsekwencje grożą za niezłożenie lub błędy w PNT-01?
8. Jakie są kluczowe wskazówki przy wypełnianiu PNT-01?
9. FAQ - Najczęściej zadawane pytania

Czym jest sprawozdanie GUS PNT-01 za 2024 rok?

Formularz GUS PNT-01 za 2024 rok to nic innego jak roczne podsumowanie statystyczne dotyczące prac badawczo-rozwojowych (B+R), które firmy i instytucje prowadziły w Polsce przez cały 2024 rok. Chodzi o to, by zebrać w jednym miejscu kompletne informacje, które pozwolą zobaczyć, jak wygląda nasz krajowy potencjał w nauce i badaniach oraz jak radzimy sobie z innowacjami. Główny Urząd Statystyczny (GUS) zbiera te dane, trzymając się przy tym międzynarodowych standardów, w tym tych z popularnego Podręcznika Frascati 2015, używanego w krajach OECD i całej Unii Europejskiej. W efekcie ten raport staje się fundamentem przy podejmowaniu decyzji o kierunkach polskiej polityki naukowej i technologicznej.

Kto ma obowiązek złożyć formularz PNT-01?

Kto musi wypełnić i złożyć PNT-01 za 2024? Obowiązek ten spoczywa na całkiem sporej grupie podmiotów, które w Polsce zajmują się badaniami i rozwojem. Głównie chodzi o:

• firmy i przedsiębiorstwa, które prowadziły jakiekolwiek prace B+R – bez względu na rozmiar czy formę prawną,
• uczelnie wyższe, te działające zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
• inne placówki naukowe oraz te instytucje czy firmy, które dostały publiczne pieniądze (dotacje, finansowanie) na badania i rozwój, na przykład od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).

Jest to wymóg zapisany w prawie i obejmuje każdą jednostkę, która faktycznie prowadziła działalność B+R w minionym roku.

Jakie dane należy zaraportować w PNT-01?

W formularzu PNT-01 trzeba podać sporo szczegółowych informacji o tym, jak wyglądały prowadzone prace badawczo-rozwojowe. Główne obszary, o które pyta GUS, to wydatki na B+R, ludzie zaangażowani w te prace oraz sprzęt badawczy, z którego korzystano.

Nakłady finansowe na działalność B+R

Tutaj wpisujemy wszystkie pieniądze wydane na działalność B+R w 2024 roku. Chodzi zarówno o wydatki wewnętrzne (jak pensje zespołu B+R, zakup materiałów czy amortyzacja sprzętu), jak i te zewnętrzne (na przykład kupno usług badawczych od kogoś innego albo opłaty licencyjne powiązane z B+R). Ważne, by dokładnie podzielić te koszty według rodzaju i tego, skąd pochodziły pieniądze.

Zasoby ludzkie zaangażowane w B+R

Trzeba też podać, ile osób pracowało przy B+R. Te informacje należy podzielić na konkretne grupy: badaczy, techników i personel pomocniczy. Dodatkowo, trzeba określić, ile czasu poświęcili oni na prace B+R, przeliczając to na tzw. ekwiwalenty pełnego czasu pracy (EPC). Ważne są też informacje o wykształceniu całego zespołu B+R.

Informacje o aparaturze badawczej

Trzeba też opisać posiadaną i używaną aparaturę naukowo-badawczą. W tej części podaje się na przykład wartość początkową i aktualną sprzętu, kiedy został kupiony lub zrobiony oraz jak intensywnie był wykorzystywany w pracach B+R. Chodzi o to, by GUS wiedział, jakim zapleczem technicznym dysponują badacze.

Jaki jest termin i sposób złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024?

Czas na złożenie sprawozdania PNT-01 za prace badawczo-rozwojowe w 2024 roku mija 31 marca 2025 roku. Formularz składa się tylko elektronicznie, przez specjalną platformę Głównego Urzędu Statystycznego.

Procedura składania przez Portal Sprawozdawczy GUS

Najprościej złożyć sprawozdanie przez Portal Sprawozdawczy GUS. Trzeba się tam zalogować na swoje konto i wypełnić elektroniczny formularz PNT-01. Dobrą wiadomością jest, że system sam sprawdza wpisywane dane, co pomaga wyłapać ewentualne błędy. Kiedy wszystko jest gotowe i zatwierdzone, sprawozdanie trafia oficjalnie do GUS.

Przesłanie danych do NCBR

Co więcej, jeśli firma lub instytucja dostaje pieniądze z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, musi też wysłać kopię wypełnionego PNT-01 w specjalnym formacie XML prosto do NCBR. Taki plik XML zwykle można wygenerować w Portalu Sprawozdawczym GUS, gdy już skończymy wypełniać formularz. To ważne, by potwierdzić przed NCBR, że dopełniło się obowiązku sprawozdawczego.

Jakie są podstawy prawne obowiązku sprawozdawczego PNT-01?

Obowiązek składania PNT-01 ma swoje źródło w przepisach, zarówno polskich, jak i unijnych. W Polsce kluczowy jest art. 30 ustawy o statystyce publicznej (tej z 29 czerwca 1995 r., aktualny tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 773). To właśnie ta ustawa mówi, że wyznaczone podmioty muszą przekazywać dane statystyczne.

Co więcej, sam zakres danych i sposób ich zbierania są dopasowane do wymogów unijnych, zwłaszcza do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 995/2012 dotyczącego statystyk nauki i technologii. Dzięki temu zebrane informacje można łatwo porównywać z danymi z innych krajów.

Dlaczego zbieranie danych przez PNT-01 jest istotne?

Dane zbierane w formularzu PNT-01 są naprawdę ważne dla polskiej gospodarki i nauki. Do czego konkretnie służą?

• kształtowania polityki państwa w obszarze nauki, technologii i innowacji – rząd i różne agencje na podstawie tych danych podejmują kluczowe decyzje, na przykład o tym, jak finansować badania albo jakie programy wsparcia uruchomić,
• sprawdzania, czy realizujemy założone cele strategiczne – dzięki nim widać, czy pieniądze na B+R są dobrze wydawane i czy zbliżamy się do modelu gospodarki opartej na wiedzy,
• porównywania się z innymi krajami – informacje z PNT-01 trafiają do Eurostatu i OECD, co pozwala zobaczyć, jak Polska wypada na tle innych państw pod względem innowacyjności,
• planowania i oceny narzędzi wspierających B+R – dane o wydatkach i zatrudnieniu w B+R są niezbędne, gdy tworzy się i ocenia takie rozwiązania jak ulgi podatkowe (np. popularna ulga B+R) czy programy dotacji.

Jeśli wszyscy wypełnią sprawozdanie na czas i zgodnie z prawdą, pomaga to stworzyć rzetelny obraz tego, jak wygląda polski sektor badań i rozwoju.

Jakie konsekwencje grożą za niezłożenie lub błędy w PNT-01?

Jeśli ktoś nie złoży sprawozdania do GUS na czas albo poda w nim nieprawdziwe informacje, może to mieć nieprzyjemne konsekwencje, zarówno prawne, jak i finansowe. Ustawa o statystyce publicznej mówi jasno: za brak sprawozdania lub nierzetelne dane grozi kara grzywny, która może wynieść nawet do 5000 zł.

Gdy ktoś notorycznie unika złożenia formularza albo celowo wprowadza w błąd, może się to skończyć nawet postępowaniem karnym. A jeśli firma czy instytucja korzysta z publicznych pieniędzy na B+R, takie zaniedbania mogą oznaczać kłopoty z rozliczeniem dotacji albo nawet wstrzymanie dalszego finansowania.

Jakie są kluczowe wskazówki przy wypełnianiu PNT-01?

Żeby wypełnianie sprawozdania PNT-01 poszło gładko i bez pomyłek, warto trzymać się kilku wskazówek. Przede wszystkim, kluczowa jest spójność danych: to, co wpiszecie w PNT-01, musi zgadzać się z waszą dokumentacją finansowo-księgową, a czasem też z innymi sprawozdaniami dla GUS (jak na przykład PNT-02 o innowacjach). Poza tym, naprawdę warto korzystać z elektronicznego formularza w Portalu Sprawozdawczym GUS – często sam podpowiada dane z zeszłego roku i ma wbudowane sprawdzanie błędów. Zanim zaczniecie wypełniać, przeczytajcie dokładnie oficjalne objaśnienia do formularza – to pomoże uniknąć nieporozumień i pomyłek w interpretacji.

FAQ - Najczęściej zadawane pytania

Kiedy mija termin złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024 rok?

Termin złożenia sprawozdania PNT-01 za 2024 rok mija 31 marca 2025 roku.

Kto ma obowiązek złożyć formularz PNT-01?

Obowiązek ten spoczywa na firmach, uczelniach i instytucjach prowadzących działalność B+R.

Jakie konsekwencje grożą za niezłożenie sprawozdania?

Za brak sprawozdania lub podanie nierzetelnych danych grozi kara grzywny do 5000 zł.

Gdzie należy złożyć sprawozdanie PNT-01?

Sprawozdanie należy złożyć elektronicznie przez Portal Sprawozdawczy GUS.