Skierowanie na badanie lekarskie - interaktywny druk

Szacowany czas czytania: 7-8 minut

Kluczowe wnioski:

• Skierowanie na badanie lekarskie to dokument od pracodawcy, wymagany do wysłania pracownika na badania z medycyny pracy.
• Podstawą prawną obowiązku wystawiania skierowań jest Kodeks pracy, a konkretnie jego Art. 229.
• Skierowanie obejmuje badania wstępne, okresowe i kontrolne.
• Koszty badań profilaktycznych (wstępnych, okresowych i kontrolnych) pokrywa pracodawca.

Spis treści:

1. Czym jest skierowanie na badanie lekarskie?
2. Jaka jest podstawa prawna obowiązku wystawiania skierowań?
3. Jakie rodzaje badań profilaktycznych obejmuje skierowanie?
   1. Badania okresowe: Jaka jest ich częstotliwość?
   2. Badania kontrolne: W jakich sytuacjach są konieczne?
4. Jakie informacje muszą znaleźć się w skierowaniu?
   1. Dane identyfikacyjne pracownika i pracodawcy
   2. Opis stanowiska i warunków pracy
5. Jak przebiega proces badania lekarskiego na podstawie skierowania?
6. Co zawiera orzeczenie lekarskie wydawane po badaniu?
7. Kto ponosi koszty badań medycyny pracy?
8. Jakie są zasady przechowywania skierowań i orzeczeń lekarskich?
   1. Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych: Kogo dotyczą?
9. Czy wzór skierowania na badania lekarskie jest ustandaryzowany?

Czym jest skierowanie na badanie lekarskie?

Skierowanie na badanie lekarskie, to oficjalny dokument od pracodawcy. Jest on potrzebny, by wysłać pracownika na obowiązkowe badania z medycyny pracy. Chodzi w nim głównie o to, by formalnie potwierdzić, że trzeba ocenić zdrowie pracownika i sprawdzić, czy może on pracować na danym stanowisku lub w określonych warunkach. To właśnie ten dokument rozpoczyna sprawdzanie, czy nie ma żadnych zdrowotnych przeszkód do rozpoczęcia albo kontynuowania pracy.

Jaka jest podstawa prawna obowiązku wystawiania skierowań?

Prosto z polskiego prawa pracy. Najważniejszy jest tu Kodeks pracy, a konkretnie jego Art. 229. Bardziej szczegółowe zasady – co do zakresu i częstotliwości badań czy samego wzoru skierowania – znajdziemy w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia dotyczącym badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad nimi oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. Prawo nakłada na pracodawcę obowiązek zorganizowania tych badań. Co ważne, nie wolno mu dopuścić do pracy nikogo bez ważnego orzeczenia lekarskiego, które potwierdza brak przeciwwskazań.

Jakie rodzaje badań profilaktycznych obejmuje skierowanie?

Skierowanie może obejmować trzy główne rodzaje badań profilaktycznych, zależnie od sytuacji pracownika. Taki podział pozwala dobrze ocenić stan zdrowia na różnych etapach pracy. Są to badania wstępne, okresowe i kontrolne. Badania wstępne trzeba wykonać zawsze przy zatrudnianiu nowej osoby, bez względu na stanowisko. Obowiązek ten dotyczy też młodocianych przenoszonych na inne stanowiska oraz pozostałych pracowników, jeśli ich nowe miejsce pracy wiąże się z czynnikami szkodliwymi lub uciążliwymi warunkami. Chodzi o to, by na samym początku sprawdzić, czy kandydat lub pracownik nadaje się zdrowotnie do pracy w danym środowisku.

Badania okresowe: Jaka jest ich częstotliwość?

Badania okresowe robi się regularnie, już w trakcie zatrudnienia. To, jak często, zależy od rodzaju pracy i tego, jak bardzo pracownik jest narażony na szkodliwe lub uciążliwe czynniki. Datę następnego badania zawsze wskazuje lekarz medycyny pracy w orzeczeniu. Takie badania pozwalają na bieżąco kontrolować zdrowie pracownika i szybko wychwycić ewentualne problemy zdrowotne spowodowane pracą.

Badania kontrolne: W jakich sytuacjach są konieczne?

Badania kontrolne stają się potrzebne, gdy pracownik chorował i był niezdolny do pracy dłużej niż 30 dni. Zanim wróci do swoich obowiązków, pracodawca musi wysłać go na takie badanie. Sprawdza się wtedy, czy po dłuższej chorobie pracownik jest już w pełni gotów, by wrócić na swoje dawne stanowisko.

Jakie informacje muszą znaleźć się w skierowaniu?

Za poprawne i terminowe wystawienie skierowania na badanie lekarskie odpowiada wyłącznie pracodawca – to jeden z jego kluczowych obowiązków związanych z BHP. Musi on dopilnować, aby dokument był zgodny z przepisami i zawierał wszystkie potrzebne dane. Aby skierowanie było ważne i lekarz medycyny pracy mógł na jego podstawie przeprowadzić badanie, musi ono zawierać konkretne informacje. Dobrze wypełniony dokument to podstawa, by prawidłowo ocenić, czy pracownik może wykonywać daną pracę.

Dane identyfikacyjne pracownika i pracodawcy

W skierowaniu muszą się znaleźć pełne dane pracodawcy (nazwa firmy, adres, NIP) i pracownika, czyli:

• imię i nazwisko,
• numer PESEL (a jeśli go nie ma – seria, numer i rodzaj dokumentu tożsamości),
• adres zamieszkania.

Opis stanowiska i warunków pracy

To bardzo ważna część skierowania, bo mówi lekarzowi, na czym polega praca. Trzeba tu wpisać:

• rodzaj stanowiska pracy (np. spawacz, pracownik biurowy, kierowca),
• dokładny opis warunków pracy, w tym informacje o czynnikach szkodliwych lub uciążliwych (czynniki fizyczne, chemiczne, pyły, czynniki biologiczne); trzeba też podać poziom narażenia i aktualne wyniki pomiarów tych czynników, jeśli są dostępne.

W skierowaniu trzeba też jasno zaznaczyć, o jaki rodzaj badania chodzi: wstępne, okresowe czy kontrolne. To od tej informacji zależy, co i w jakim celu będzie sprawdzał lekarz.

Jak przebiega proces badania lekarskiego na podstawie skierowania?

Najpierw pracodawca wręcza pracownikowi poprawnie wypełnione skierowanie, najczęściej w dwóch kopiach (jedna dla lekarza, druga zostaje u pracownika). Z tym dokumentem pracownik idzie do placówki medycyny pracy wskazanej przez pracodawcę lub do lekarza, z którym firma ma umowę. Lekarz sprawdza informacje ze skierowania, rozmawia z pracownikiem i przeprowadza badania (np. mierzy ciśnienie, bada wzrok, a czasem zleca dodatkowe testy jak spirometria, audiometria czy badania krwi, zależnie od stanowiska). Na tej podstawie ocenia stan zdrowia. Na koniec wystawia orzeczenie lekarskie.

Co zawiera orzeczenie lekarskie wydawane po badaniu?

Orzeczenie lekarskie to oficjalny dokument podsumowujący badanie profilaktyczne. Lekarz medycyny pracy pisze w nim, że:

• nie ma przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku w opisanych warunkach (co oznacza zdolność do pracy),
• albo że istnieją przeciwwskazania, czyli pracownik nie może pracować w tych warunkach.

Jeśli to potrzebne, w orzeczeniu znajdzie się też data następnego badania okresowego. Dokument dostaje się w dwóch egzemplarzach – jeden dla pracownika, drugi dla pracodawcy.

Kto ponosi koszty badań medycyny pracy?

Zgodnie z Kodeksem pracy, wszystkie koszty badań profilaktycznych (wstępnych, okresowych i kontrolnych) pokrywa pracodawca. Obejmuje to zarówno wizytę u lekarza, jak i wszelkie dodatkowe badania, które zleci on w ramach oceny zdolności do pracy. Pracownik nie płaci za nic w związku z tymi badaniami.

Jakie są zasady przechowywania skierowań i orzeczeń lekarskich?

Pracodawca musi przechowywać dokumentację dotyczącą badań profilaktycznych. Kopie skierowań i oryginały (lub kopie) orzeczeń lekarskich trafiają do akt osobowych pracownika, do części opisującej przebieg zatrudnienia. Dokumenty te przechowuje się przez cały czas, gdy pracownik jest zatrudniony. Oprócz standardowych badań medycyny pracy, niektóre zawody wymagają dodatkowych, specjalistycznych badań. Najczęściej spotykane to badania do celów sanitarno-epidemiologicznych.

Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych: Kogo dotyczą?

Badania sanitarno-epidemiologiczne są obowiązkowe dla osób, które pracując, mogłyby przenieść zakażenie lub chorobę zakaźną na innych. Chodzi tu głównie o pracowników mających kontakt z żywnością (np. w gastronomii, przy produkcji jedzenia), wodą pitną, lekami, a także pracujących w szpitalach, przychodniach czy placówkach oświatowych. Celem jest sprawdzenie, czy dana osoba nie jest nosicielem pałeczek duru brzusznego, durów rzekomych A, B, C, albo innych bakterii z rodzaju Salmonella i Shigella. Koszt tych badań także ponosi pracodawca lub firma zlecająca pracę.

Czy wzór skierowania na badania lekarskie jest ustandaryzowany?

Tak, istnieje oficjalny wzór skierowania na badania lekarskie. Określają go przepisy wykonawcze do Kodeksu pracy, czyli wspomniane już rozporządzenie Ministra Zdrowia. Używanie jednego, standardowego formularza ułatwia sprawę i pracodawcom, i lekarzom medycyny pracy, bo gwarantuje, że w dokumencie znajdą się wszystkie potrzebne informacje. Pracodawcy powinni zawsze korzystać z aktualnego wzoru, żeby skierowanie było poprawne i zgodne z wymogami BHP.

FAQ - Najczęściej Zadawane Pytania

Kto wystawia skierowanie na badania lekarskie?

Skierowanie na badania lekarskie wystawia pracodawca, jest to jego obowiązek.

Co się stanie, jeśli pracownik nie ma ważnego orzeczenia lekarskiego?

Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez ważnego orzeczenia lekarskiego.

Jakie badania obejmuje skierowanie?

Skierowanie obejmuje badania wstępne, okresowe i kontrolne, zależnie od sytuacji pracownika.

Kto ponosi koszty badań sanitarno-epidemiologicznych?

Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych ponosi pracodawca lub firma zlecająca pracę.